Wednesday, May 14, 2008

Λευτεριά στην κρατική τηλεόραση



Η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπω πολύ τηλεόραση. Ή μάλλον βλέπω, πλεόν, πολύ επιλεγμένα πράγματα. Δηλαδή καμιά ταινία, ντοκυμαντερ και κάποια αθλητικά γεγονότα. Α! Και την '' Άμυνα ζώνης'', που τελείωσε κι αυτή. Η τιβιόλα, είναι κλειστή όλη την ημέρα και ανοίγει, αν ανοίξει, μετά τις εννιά το βράδυ. Τι να δεις, δηλαδή;; Το πρωί δουλεύω, τα μεσημερανιά προγράμματα δεν αντέχονται (άντε να δεις λιγάκι το Κάστρο του Τακέσι...) μετά πάλι δουλειά, ειδήσεις (εδώ γελάνε) ούτε για αστείο, πήγε δέκα η ώρα.

Ενώ όλοι ξέρουμε τι να περιμένουμε από την ιδιωτική τηλεόραση, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, η κρατική Τ.V. δεν σταματάει να μας εκπλήσει. Δυσάρεστα κατά κανόνα. Η κρατική τηλεόραση πάντα είχε προβλήματα στην Ελλάδα. Ο εναγκαλισμός της, με το εκάστοτε κόμμα που ήταν στην κυβέρνηση, ήταν είναι και (μάλλον) θα είναι σφιχτός και σταθερός. Μπορώ να ζήσω με αυτό μέχρι ενός σημείου ή αν θέλετε, μπορώ να το δικαιολογήσω. Αλλά εδώ, το πράγμα έχει ξεφύγει.

Από τη μία είναι αυτή η σχέση με την εξουσία, που είναι λογικό και αναμενόμενο να προκαλεί προβλήματα και να βάζει τρικλοποδιές στην απαίτηση των πολιτών για σωστή και δίκαια ενημέρωση. Από την άλλη, είναι οι πρακτικές που ακολουθούνται τα τελευταία χρόνια από την διοίκηση της κρατικής T.V. να ανταγωνιστεί τα ιδιωτικά κανάλια σε νούμερα. Σε νούμερα παντώς τύπου.

Για το δεύτερο σκέλος, τα παραδείγματα είναι πολλά. Eurovision (όταν βγαίνει πρώτη η Παπαρίζου, είναι ''εθνική υπόθεση'' όταν πατώνει η Βίσση, είναι ''πανηγυράκι'') , η ''Αθλητική Κυριακή'' , ( που από μια ιστορική εκπομπή έγινε, ''Τα νέα του Π.Ο.Κ.'' ) πιστεύω είναι από τα πιο ντρανταχτά. Θα ήμουν άδικος, αν δεν έλεγα ότι υπάρχουν και κάποια προγράμματα τα οποία είναι όντως πολύ ενδιαφέροντα, αλλά στις ώρες που συνήθως προβάλονται, ή τα καπελώνουν οι ηλιθιότητες της ιδιωτικής ή είναι πολύ αργά/νωρίς για αυτούς που ενδιαφέρονται να τα δουν. Αλλά ο ρόλος της κρατικής τηλεόρασης δεν είναι να ανταγωνίζεται τα ιδιωτικά, σε ότι σαχλαμάρα τα τελευταία προτείνουν, ούτε το ανελέητο κυνηγητό της τηλεθέασης ανεξαρτήτου κόστους. Ο ρόλος της, (θα έπρεπε να) είναι η ανάδειξη και γιατί όχι, η παραγωγή πολιτισμού καθώς και η ανάπτυξη ενός διαφορετικού ύφους και ήθους. Φυσικά, με την υπάρχουσα κατάσταση αυτό είναι ουτοπικό, αλλά κουβέντα κάνουμε, να περνάει η ώρα.

Το άλλο ζήτημα, είναι ο εναγκαλισμός της, με την εκάστοτε εξουσία. Παρεμβάσεις γίνονταν και δυστυχώς θα γίνονται πάντα, αυτά είναι μέσα στο παιχνίδι. Αλλά πιστεύω ότι αν για μια κυβέρνηση έχει συμφέρον να παρεμβαίνει στο τι θα δείξει η τηλεόραση που ελέγχει, άλλο τόσο συμφέρον έχει, να δείχνει ότι υπάρχει και μια ανεκτικότητα σε πράγματα το οποία μπορούν να την ενοχλούν. Ή τουλάχιστον μία επίφαση νομιμότητας. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και θα πρέπει να μην διαταράσονται. Τουλάχιστον, όχι τόσο άγαρπα όσο στην πρόσφατη περίπτωση του Κούλογλου. Για την ιστορία, θυμίζω το εξής: Το 2006 τον Ιούλιο, το ''Ρεπορταζ χωρίς σύνορα'' είχε κλείσει 10 χρόνια εκπομπών. Ο γενικός δ/ντης Ενημέρωσης της ΕΡΤ, Γιάννης Παπουτσάνης, μιλούσε για μια ''πολυβραβευμένη εκπομπή στη χώρα μας και στο εξωτερικό, η μακροβιότερη στο είδος της'' και άλλα διθυραμβικά. Δύο χρόνια μετά, η εκπομπή κόβεται, άγαρμπα και απότομα, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας ( για ρεπορτάζ που αφορούσαν την ''γενιά των 700 ευρώ'' και τους Ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου ή για την εκπομπή για τον Πούτιν-άτιμο φυσικό αέριο) ή όπως ακούγεται από την πλευρά των ίδιων των συντελεστών της εκπομπής, για λόγους αισθητικής. ( στο site της εκπομπής http://www.rwf.gr αναφέρεται ότι ο πρόεδρος της ΕΡΤ Χ. Παναγόπουλος είπε ότι η εκπομπή δεν θα συνεχιστεί επειδή ''δεν του αρέσει'')

Όποια και από τις δύο κι αν είναι η αιτία που η εκπομπή κόπηκε, είναι γελοία και επικίνδυνη. Είτε είναι για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας είτε για λόγους αισθητικής, είναι προφανές ότι, κάτι πολύ σάπιο υπάρχει εδώ. Αν δε, είναι για λόγους αισθητικής του όποιου καρεκλοκένταυρου, εκτός από γελοία και επικίνδυνη, είναι και φασιστική. Και βέβαια η απόφαση αυτή, βαραίνει και τον κύριο (πολλά βαρύ και όχι) Ρουσόπουλο...

Δεν τρέφω φυσικά καμιά αυταπάτη ότι και αυτό το θέμα θα ξεχαστεί πολύ γρήγορα ή τουλάχιστον θα ξεχαστεί μέχρι κάποιος άλλος δημοσιογράφος που προσπαθεί να κάνει τη δουλειά του, θα έρθει σε κόντρα με την πολιτική ή την αισθητική της ΕΡΤ. Και φυσικά δεν λέω, ότι αυτό είναι το φλέγον ζήτημα της επικαιρότητας. Παρόλα αυτά, πιστεύω ότι είναι ενδεικτικό μιας τάσης που υπάρχει για στραγγαλισμό οποιασδήποτε προσπάθειας για κάτι διαφορετικό, κάτι πιο ουσιαστικό, κάτι πιο αληθινό. Κάτι κακό σέρνεται, με την ανοχή όλων μας. Θα τα βρούμε (και αυτά) μπροστά μας.

Είμαστε στο 2008. Η κρατική μας τηλεόραση, συνεχίζει να λειτουργεί με μεθόδους του 1978. Αυτό κάτι λέει για την τόσο ευερέθιστη αισθητική των κυρίων που την διοικούν καθώς και για την πολιτική που ακολουθούν. Στο τέλος θα μείνουμε με τις ιδρωμένες μπουτάρες της Παπαρίζου (ωραίο θέαμα, δεν λέω) και τις μεταδόσεις-φουστανέλα του Βερνίκου. Και τα ημερολόγια θα πάνε κι άλλο πίσω. Στο 1968...