Friday, May 18, 2007

Δομημένος είσαι και φαίνεσαι ρε..


Ζήτω η εθνική πόρωση. Ζήτω οι απανταχού άγρυπνοι φύλακες των συντάξεων μας και οι «ειδικοί» ομολογολογιολόγοι (δεν παίζει τέτοια λέξη αλλά και «γεμίζει» το στόμα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν γλωσσοδέτης οπότε ο πειρασμός για να την πλάσω-γράψω ήταν μεγάλος).

Σιγά μη δεν καταλάβατε σε τι αναφέρομαι. Και την κυρά της Ρω να ρωτούσες (αν ζούσε η καημένη) για το θέμα των δομημένων ομολόγων σίγουρα θα χε κάτι να σου πει. Είναι τέτοιος ο επικοινωνιακός βομβαρδισμός που φάγαμε για τα ταμεία και τα δομημένα ομόλογα που μπορεί- που λέει ο λόγος -να μην έχεις βρακί να φορέσεις αλλά γνώμη επί του θέματος δεν γίνεται να μην έχεις. Εδώ καταφέραμε να διοργανώσουμε ολόκληρη απεργία με τίτλο «φέρτε πίσω τα κλεμμένα»-γίναμε και θέμα στους Financial Times,Ευρώπη, Πολιτισμός. Λες και όταν γίνεται απεργία για αυξήσεις, για βελτίωση της παιδείας, για την αξιοπρέπεια των συνταξιούχων, τα αποτελέσματα είναι άμεσα και ορατά…(πωπωπω, έγραψα για απεργία και ξαναθυμήθηκα το concept «ελληνικός συνδικαλισμός».Στανταράκι ένα από τα επόμενα θέματα του blog)

Το θέμα είναι όντως σοβαρό. Η αποκάλυψη του όντως φέρνει στην επιφάνεια σοβαρές πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις. Αλλά η διάσταση που δόθηκε –ιδιαίτερα από τα ΜΜΕ που πάλι μεγαλούργησαν, αλλά και από διάφορες άλλες πηγές που η κάθε μία εξυπηρετούσε το σκοπό της και που στην συντριπτική τους πλειοψηφία χέστηκαν για την πραγματική διάσταση και επίλυση του ζητήματος- για άλλη μια φορά αποδεικνύει το «μεγαλείο» της ελληνικής κοινής γνώμης.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ας ξεκινήσουμε με την ελληνική κοινή γνώμη (πραγματικά αστεία η συνεύρεση των τριών αυτών λέξεων, το ειδικό βάρος των τριών αυτών λέξεων μαζί είναι αντίστοιχο με το «ο Αι Βασίλης υπάρχει»). Η ελληνική κοινή γνώμη είναι επιρρεπής στην διαμόρφωση Εθνικών Ψυχώσεων. Εθνική Ψύχωση η Eurovision. Εθνική Ψύχωση η περίπτωση Άλεξ. Εθνική ψύχωση η Μακεδονία (είναι Ελληνική-περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις). Οτιδήποτε κατορθώνει να επιβιώσει παραπάνω από 15-20 ημέρες σαν κεντρικό θέμα στα ΜΜΕ (ή τέλος πάντων αυτοί που «επιθυμούν» να διατηρηθεί υπερτερούν έναντι αυτών που «δεν θέλουν), έχει αυξημένες πιθανότητες να μετατραπεί σε Εθνική Ψύχωση. Και επειδή η ψύχωση (εξ ορισμού) και η αλληλένδετη αγελαία συμπεριφορά λογικά δεν οδηγούν στο βέλτιστο, σχεδόν πάντα καταλήγουμε να κοιτάμε για το δένδρο και να χάνουμε το δάσος.

Θα μπορούσα να αναφέρω άπειρα παραδείγματα, αλλά για σκοπούς επίδειξης ας πάρουμε το πιο τρανταχτό. Η Μακεδονία είναι Ελληνική. Ωραιότατο. Βαρύ και ασήκωτο. Αξίωμα. Worth fighting for (χωρίς πλάκα). Και να οι λαοθάλασσες στους δρόμους, και να οι συναυλίες συμπαράστασης και να οι εθνικιστικοί τσαμπουκάδες και το μόνο που ουσιαστικά δεν έγινε ήταν η ψύχραιμη αντιμετώπιση μέσω της διπλωματικής οδού-η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος για αυτές τις περιπτώσεις. Αλλά όχι, είναι δυνατόν να ασκηθεί συγκροτημένη και διαχρονική εξωτερική πολιτική και να αγνοηθεί η –εμφανέστατα λανθασμένη-λαϊκή «επιταγή» και η θέληση της ελληνικής κοινής γνώμης; Και πως θα πουλήσουμε «ελληνοφροσύνη» στις επόμενες εκλογές; . Άμα θες τέτοια ευρωπαϊκά κόλπα φιλαράκι να πας αλλού, εδώ είναι Ελλάντα. Όλα για το όνομα. Όλα εδώ κα τώρα και ποιος χολοσκάει για το αύριο, έχει ο Θεός. Οι φωνές της λογικής (από τα λίγα θέματα που εκ των υστέρων εκτίμησα τη στάση του πατήρ Μητσοτάκη) υπερκαλύφθηκαν από τον εθνικό ανένδοτο.

Και έτσι καταλήξαμε, -αφού πρώτα κλασσικά ξεθύμανε η φάση και η επιλογή δεν ήταν να υιοθετηθούν κάποια σωστά μέτρα αλλά να πετάξουμε το θέμα κάτω από το χαλάκι και να ασχοληθούμε με κανένα άλλο λαοπρόβλητο ζήτημα-σε αυτά που καταλήξαμε. Μια σαφώς πιο αδύναμη οικονομικά και μικρότερη πληθυσμιακά χώρα που σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται η «επιβίωση» της από την Ελλάδα, να κατοχυρώσει de facto αυτό που ήθελε και να μας βάλει τα γυαλιά. Ο ορισμός του χάνω το δάσος για το δέντρο.

Έτσι ακριβώς και με τα δομημένα ομόλογα. Ευαίσθητο το θέμα, (φανταστείτε στα 65 φεύγα να σας πούνε «ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος». Όχι βέβαια ότι και οι σημερινές συντάξεις έχουν πολύ μεγάλη διαφορά από αυτό…). Μεγάλες οι πολιτικές ευθύνες. Με το που σκάει το θέμα, τρέχει το ΠΑΣΟΚ να το εκμεταλλευθεί πολιτικά. Εκλογές έρχονται, τρελά «πιασάρικο» το θέμα, βουρ στον πατσά και σηκώνουν την σημαία κατά της διαφθοράς. Έρχεται η ΝΔ, σου λέει τόσα και τόσα παλούκια πηδήξαμε, γαργάρα θα το κάνουν. Μπαίνουν όμως κάτι οικονομικά συμφέροντα στη μέση (αν και λόγω δουλειάς τα ξέρω, δεν θα μακρηγορήσω γιατί είναι λίγο βαρετά. Πολύ χοντρά, υπήρχε φαγωμάρα μεταξύ ελληνικών χρηματιστηριακών και τραπεζών για την μοιρασιά της πίττας των προμηθειών),ξαναμπλέκει και το όνομα του Τσιτουρίδη (άλλο «πιασάρικο») και η ελεγχόμενη –στην αρχή-διαρροή λεπτομερειών παίρνει την μορφή χιονοστιβάδας. Και να οι offshore εταιρίες, και να οι «γαλάζιοι» διευθυντές ταμείων, και να τα παντελώς άσχετα μέλη Διοικητικών συμβουλίων που διαχειρίζονται δις.ευρώ, και να οι άνωθεν εντολές για επενδύσεις των ποσών των συντάξεων σε ριψοκίνδυνες επενδύσεις που ουσιαστικό γνώμονα είχαν να μεταφέρουν το κόστος δανεισμού του Δημοσίου στα Ταμεία. «Ξυπνάει» η ελληνική κοινή γνώμη και αρχίζουν τα πρώτα «Φέρτε πίσω τα κλεμμένα».

Δοκιμάζει η ΝΔ την πεπατημένη «κοιτάξτε τα δικά σας άπλυτα» (α ρε Ελλαδάρα, όχι «συγγνώμη λάθος», όχι «ναι φταίω, αλλά φταίτε και εσείς», ούτε καν υποψία παραδοχής και ανάληψης ευθυνών) και βγάζει στη φόρα τα άπλυτα της ΔΕΚΑ και του Χρηματιστηρίου. Τρελά ποσά. Μεγαλύτερα από των Ταμείων και οι «λαμογιές» να γίνονται με πιο χονδροειδή τρόπο. Που δεν υπήρξε ούτε μία καταδίκη παρεμπιπτόντως, αλλά ας τραβήξουμε μια γραμμή όχι γιατί το ΠΑΣΟΚ έχει καθαρή τη φωλιά του αλλά γιατί ήμαρτον πια με την παρελθοντολογία και τα «παραλάβαμε καμένη γη».

Δεν μασάει το κοινό (ουσιαστικά δεν μασάνε τα ΜΜΕ, που η πλειοψηφία τους πλέον είναι καθαρά αντιπολιτευτική και μέσω κατευθυνόμενης πληροφόρησης δεν μασάει και το κοινό τους). «Φέρτε πίσω τα κλεμμένα» φωνάζει η ελληνική γνώμη. Ξαναδοκιμάζει διάφορα τεχνάσματα η ΝΔ. Τι παραιτήσεις διευθυντών, τι «σχέδια ανασχηματισμού»-all time classic, τι παραιτήσεις υπουργών (μια του Τσιτουρίδη-δυο του Τσιτουρίδη τρεις και τον έφαγε η μαρμάγκα), τι πιέσεις-διακριτικές πάντα, ώστε να μην φανεί η παραδοχή ότι υπάρχει λοβιτούρα-προς τις Τράπεζες να πάρουν πίσω τα δομημένα ομόλογα, τι τρομολαγνεία (με επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα και επανάκαμψη των τρομοκρατών), τίποτα. Τα ταΐζω τα ποτίζω, τι έχουν τα έρημα και ψοφάνε;. Η άπληστη ελληνική κοινή γνώμη συνεχίζει «Φέρτε πίσω τα κλεμμένα». Και ακριβώς σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε μέχρι και σήμερα.

Και μπαίνουμε πλέον στη φάση με το δένδρο και το δάσος. Πρώτη αποκάλυψη- βόμβα. Τα λεφτά τυπικά δεν είναι κλεμμένα. Υπήρξε καταστρατήγηση συμφερόντων των ταμείων; Ναι. Υπήρξαν παράτυπες συνδιαλλαγές που απέφεραν σε κάποιους (Έλληνες και ξένους) εκατομμύρια ευρώ; Ναι. Αλλά όλα αυτά έγιναν με νομιμοφανείς διαδικασίες (bending and not breaking the rules για τους αγγλομαθείς) που εκμεταλλεύτηκαν την ύπαρξη όλων αυτών των παραμέτρων που προαναφέρθηκαν (offshore εταιρίες, «γαλάζιοι» διευθυντές ταμείων, τα παντελώς άσχετα μέλη Διοικητικών συμβουλίων που διαχειρίζονται δις.ευρώ, άνωθεν εντολές για επενδύσεις των ποσών των συντάξεων σε ριψοκίνδυνες επενδύσεις, υπέρογκες προμήθειες που κανείς δεν έλεγξε)καθώς και μερικά άλλα πιο τεχνικά παραθυράκια (π.χ χαρακτηριστικά της αγοράς ομολόγων).

Όμως. Δεν ήρθε κάποιος να πάρει στα κρυφά τα φράγκα των ταμείων και να τα επενδύσει σε αγορά ζαχαρότευτλων. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι τοποθετήσεις σε δομημένα ομόλογα έγιναν με εισήγηση των «αρμοδίων» χρηματοοικονομικών συμβούλων και την έγκριση προέδρων και διοικητικών συμβουλίων των Ταμείων. Επίσης, οι επενδύσεις σε ομόλογα (όχι δομημένα) είναι καθιερωμένη πρακτική για τα αποθεματικά των ταμείων. Που είναι λοιπόν η κλοπή; (Αυυτό είναι κλοπή κυρίες και κύριοι, που έλεγε και ο Συρίγος στο Ευρωμπάσκετ..)

Σας κορόιδεψαν κύριοι διευθυντές και διοικητικά συμβούλια των Ταμείων οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι; Μα θεωρητικά εσείς τους προσλάβατε ως τους πλέον κατάλληλους. Τι, σας τους «επέβαλλαν»; Και που είναι τα «μπαλάκια» σας ή η πολιτική σας ευθιξία; Τι, είναι οι ίδιοι που αν και γνώριζαν την ασχετοσύνη σας σας «διόρισαν» σε αυτή την καίρια θέση; Μάλιστα. Αυτό όμως είναι πολιτική ευθύνη. Εσάς πάντως δεν σας έκλεψε κανένας. Και εσείς κύριοι τυχάρπαστοι και «βάζα» που συμμετέχετε στα Διοικητικά Συμβούλια και κραυγάζετε ότι δεν σας ενημέρωσε κανένας; Δεν ήταν υποχρέωση σας και αντικείμενο της αρμοδιότητας σας να απαιτήσετε, αν είχατε την αίσθηση ότι κάτι πάει στραβά, να ζητήσετε περισσότερη ενημέρωση; Κάνατε τίποτα; Για να μην το προχωρήσω κιόλας ότι και να σας εξηγούσαν τι σημαίνει δομημένο ομόλογο το πολύ πολύ να παθαίνατε κανα εγκεφαλικό από την υπερθέρμανση ή απλά να «μουκανίζατε» μπροστά στα θαύματα που υπάρχουν στη φύση. Και μην μου πείτε «αυτή δεν είναι η δουλειά μου, εκπρόσωπος των εργαζόμενων είμαι». Α ναι; Τότε γιατί δεν παραιτείσαι και να ζητήσεις, ως υπεύθυνο άτομο, να σε αντικαταστήσει κάποιος που θα καταλαβαίνει καλύτερα την πολυπλοκότητα και τους κανόνες του παιχνιδιού, αφού βλέπεις ότι δεν την παλεύεις;. Αλλά πως θα είμαστε αποσπασμένοι από τα καθήκοντα μας και θα τσεπώνουμε και την αμοιβή συμμετοχής στα συμβούλια; Για μαλάκες ψάχνεις;

Είναι φανερό ότι υπήρξαν σαφείς προσωπικές, πολιτικές σε πολύ μικρότερο βαθμό ποινικές ευθύνες. Με αφορμή το θέμα αυτό αποκαλύφθηκε ένα ολόκληρο σύστημα κακής διαχείρισης, κομματικών τοποθετήσεων και αδιαφανών διαδικασιών που διαμόρφωνε αποφάσεις αξίας πολλών δις. Αλλά μην μένουμε μόνο στην διόγκωση των αποκαλύψεων και στην εμφατική προβολή των αιτιών τους, ας ασχοληθούμε και λίγο επιτέλους με την αναζήτηση βιώσιμων και πρακτικών τρόπων αντιμετώπισης τους (αλλά ξέχασα, αυτό δεν πουλάει και είναι σαφώς λιγότερο ψηφοθηρικό). Δεν δεν βρέθηκε ένας χριστιανός να πει, επ παιδιά τι γίνεται εδώ, πως θα νομοθετήσουμε και θα διαμορφώσουμε τέτοιες συνθήκες ώστε να μην επαναληφθούν τέτοια φαινόμενα; Ποιο είναι πιο σημαντικό, να γίνει επιτέλους η τομή και να μην χρειαστεί να ξανααντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστάσεις, ή το χρονικά στιγμιαίο «φέρτε πίσω τα κλεμμένα»της ελληνικής κοινής γνώμης; (που σε καθαρά χρηματική βάση, είναι μικρότερα σε αξία από την περίπτωση της ΔΕΚΑ, η οποία «αναπτύχθηκε» και «πάτησε» σε παρόμοιες συνθήκες και καταστάσεις, και που μπορεί να είναι και πολύ μικρότερα από αντίστοιχα φαινόμενα που με μαθηματική ακρίβεια θα εμφανιστούν στο μέλλον και εδώ είμαστε και εδώ είσαστε-γιατί τα λεφτά είναι πολλά Άρη). Όχι. Εθνική ψύχωση και σημαία της επανάστασης είναι το «φέρτε πίσω τα κλεμμένα» και όχι η «καυτηρίαση» των κακοφορμισμένων πληγών. Για άλλη μια φορά πρυτανεύει το «Εδώ και τώρα» το οποίο είναι και εύκολη, μασημένη τροφή για την κοινή γνώμη, από τον σοβαρό σχεδιασμό με μακροπρόθεσμα οφέλη.

Και φανταστείτε ότι πέρασε εντελώς στο ντούκου το γεγονός ότι όντως οι συντάξεις μας «τζογάρονται», κάτι το οποίο πλέον θεωρείται αποδεκτό και δεδομένο. Πόσοι από αυτούς που φωνάζουν για τα κλεμμένα και όχι για τον τζόγο των συντάξεων γνωρίζουν ότι στο εξωτερικό υπάρχου ήδη αρκετές περιπτώσεις συνταξιοδοτικών ταμείων, που είτε τα διαχειρίζονταν οι ίδιες οι εταιρίες στις οποίες εργάζονταν οι ασφαλισμένοι είτε τα ταμεία επένδυσαν σε καταστροφικές επενδύσεις, που βάρεσαν κανόνι χωρίς οι ασφαλισμένοι να έχουν την παραμικρή δυνατότητα αντίδρασης; Όπου υπάρχει επένδυση υπάρχει και ρίσκο, βασικός κανόνας των οικονομικών. Το συγκεκριμένο θέμα είναι πραγματικά κεφαλαιώδους σημασίας και δεν μπορεί να εξαντληθεί σε λίγες γραμμές.

Εν πάσει περιπτώση τα πα, ξεθύμανα και γλίτωσα και τα έξοδα του ψυχολόγου (γιατί με μερικά πράγματα που βλέπεις μπορείς όντως να τρελαθείς ή να ζητήσεις ιατρική βοήθεια).

Παρτο πίσω,το δομημένο
Δεν μπορώ, δεν μπορώ να περιμένω

No comments: