Ζήτω το Ελληνικό Τραγούδι (Το ποιó;)

Στις μέρες μου υπήρχαν δύο βασικοί διαχωρισμοί μεταξύ των μουσικόφιλων. Ελληνικά εναντίων Ξένων και Φλώροι εναντίον Ροκάδων (με το δεύτερο ζευγάρι να αναφέρεται κυρίως στις ξένες μουσικές προτιμήσεις). Τα Ελληνικά, αν και από τότε έπεφτε βαριά η σκιά των «σκυλάδικων», περιελάμβαναν μια σχετικά ευρεία γκάμα καλλιτεχνών καθώς α) το κυρίαρχο στοιχείο ήταν ο ελληνικός στίχος και β)υπήρχαν αξιόλογοι έλληνες εκπρόσωποι μουσικών ειδών (πέρα του «έντεχνου» για το οποίο γίνεται εκτενής αναφορά παρακάτω) τους οποίους μπορούσες άνετα να γράψεις με blanco στην polo τσάντα σου ή να επικαλεστείς σε μουσικές συζητήσεις χωρίς να πέσει η σφαλιάρα Κωνσταντάρα σε σβέρκο Τζανετάκου (ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά Σιδηρόπουλος, Τρύπες και Ξύλινα Σπαθιά, Στέρεο Νόβα και Βαγγέλης Παπαθανασίου κτλ-το τελευταίο το έβαλα για λόγους πρεστίζ)).

Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα μέχρι σήμερα, με εξαίρεση την σημαντική εξέλιξη της ηλεκτρονικής μουσικής, δεν προέκυψε κανένα νέο μουσικό ρεύμα που να καταφέρει να επιβιώσει αυτόνομο (βλέπε grunge, που ούτως ή άλλως ήταν παρακλάδι της ροκ). Αντίθετα τα ήδη υπάρχοντα βασικά μουσικά ρεύματα απέκτησαν άπειρες τάσεις και παραλλαγές σε βαθμό που είτε φέρανε «πιο κοντά» διαφορετικά μουσικά είδη (πχ acid jazz, dark techno) είτε δημιουργήθηκαν μουσικές «ταμπέλες» (tech house, progressive speed metal) που για τους μη ειδήμονες το άκουσμα τους προκαλεί έκφραση απορίας αντίστοιχη με τη φάτσα Γκιωνάκη στο «από πορτοκάλια;».

Δυστυχώς οι εξελίξεις στον Ελληνικό μουσικό χώρο είχανε χροιά ελληνικής τραγωδίας. Εφαλτήριο απετέλεσε η σχεδόν πλήρης επικράτηση του σκυλαδοποπ επί των υπολοίπων ειδών. Η καθιέρωση reality τύπου Fame Story εξασφάλισε στο είδος πληθώρα πυρομαχικών στην μάχη για την τελική επικράτηση καθώς προσέφερε άφθονο, φθηνό και μιας χρήσης νέο αίμα σκυλαδοκαλλιτεχνών με αυξημένη αναγνωρισιμότητα. Το «άφθονο» είναι εύκολα κατανοητό αφού αυτού του είδους οι εκπομπές παράγουν δεκάδες «καλλιτέχνες» ετησίως. Το «φθηνό» (το οποία συνδυάζεται τα μάλλα με την τσάμπα αυξημένη αναγνωρισμότητα) απεγκλώβισε τους επιχειρηματίες του χώρου (όλα για την φρατζόλα γίνονται) από τα ακριβά συμβόλαια με τις λίγες και καλές διαχρονικές «φίρμες».

Και τα πράγματα πήραν χαρακτήρα ντόμινο. Το σκυλαδοποπ, εξασφαλίζοντας μεγάλα περιθώρια κέρδους, κατέκλυσε τα πάντα (από ραδιόφωνο μέχρι μαγαζιά) και σχεδόν ταυτίστηκε με τον όρο «Ελληνικά», δεδομένου ότι κατάφερε να ενσωματώσει και αρκετά στοιχεία άλλων μουσικών ειδών (από σκυλαδοbeat μέχρι rockoσκυλαδικο). Οι στιχουργοί τους είδους, πατώντας πάνω στο τρίπτυχο Έρωτας (νταλκάς)-Ερωτική Απογοήτευση-Απιστία και χρησιμοποιώντας μια δεξαμενή 100-150 λέξεων (πείτε ότι δεν σας έχει τύχει φάση να ακούτε τραγούδι και με βάση το ρυθμό του τραγουδιού και τον πρώτο στίχο του ρεφρέν να είστε σε θέση να μαντέψετε άκοπα τον δεύτερο στίχο…) μπόρεσαν να τροφοδοτήσουν με σχετική ευκολία-διαδικασία copy paste- αναρίθμητες «καλλιτεχνικές» προσπάθειες με ημερομηνία λήξης μικρότερη αυτής του φρέσκου γάλακτος.

Τα υπόλοιπα μουσικά είδη, για διάφορους λόγους-ακόμα πιο περιορισμένη πρόσβαση σε δισκογραφικές, χώρους εμφανίσεων, χρηματοδότηση και δημοσιότητα, επιλογή ξένου στίχου κοκ οδηγήθηκαν σε βιολογική εξαφάνιση είτε στηρίζονται ακόμα στην παρουσία «προπατόρων» (βλέπε Αγγελάκας ή Κωνσταντίνος Βήτα). Μοναδική ίσως εξαίρεση το hip-hop με την ευρεία έννοια, το οποίο μάλιστα τα τελευταία χρόνια ίσως αποτελεί και το μοναδικό καταφύγιο πολιτικοποιημένου στίχου.

Και φτάνουμε στο έντεχνο ελληνικό τραγούδι. Το ύστατο ανάχωμα του «ποιοτικού» ελληνικού τραγουδιού («Φίλε ακούς ελληνικά», «Ναι, αλλά ακούω έντεχνα»). Ο συγκεκριμένος χώρος, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους κατάφερε να διατηρήσει αλλά και να δημιουργήσει αρκετούς νέους-ή «νέους»-εκπροσώπους (Μάλαμας, Θ.Παπακωνσταντίνου, Πορτοκάλογλου, Ιωαννίδης κοκ-και εννοείται ότι μιλάω για δημιουργούς και ουχί μόνο για ερμηνευτές). Επίσης κατάφερε να συντηρήσει ένα αξιοσέβαστο συναυλιακό κοινό στο οποίο ενσωματώθηκαν –σχεδόν αναγκαστικά-και όλοι αυτοί που απλά αρνούνται να παραδεχτούν ότι Ελληνικά είναι μόνο τα σκυλαδοπόπ. Όμως, τα τραγούδια του χώρου-με σαφώς μεγαλύτερη ημερομηνία λήξεως, σαφώς ποιοτικότερο στίχο και διαφοροποιημένες μελωδίες- μου φαίνεται ότι αποπνέουν στην πλειοψηφία τους μια «μαυρίλα», μια θλιμενοαναμνησίλα (ντακς,αδόκιμο, μη βαράτε) και έναν πεσιμιστικό προβληματισμό (φάση Καρακατσάνης να μιλάει στην εκπομπή του Λευτέρη Παπαδόπουλου για το που πήγαν οι αυλές με τις γαζίες), που καλό είναι να υπάρχει αλλά όχι σε τέτοια δοσολογία βρε αδερφέ. Για να πάρετε το feeling, πραγματικά πείτε μου (με εξαίρεση ίσως τον Δεληβοριά) ΕΝΑ πρόσφατο έντεχνο τραγούδι που θα βάζατε να ακούσετε ένα καλοκαιρινό απογευματάκι στην διαδρομή για την θάλασσα. Μου δίνεται η εντύπωση ότι το έντεχνο ελληνικό τραγούδι έχει αυτοπαγιδευτεί στην χώρα της «ποιότητας».

«Τι να σου κάνουνε ο Μάρκος και ο Τσιτσάνης
δεν έχουν φτιάξει ούτε ένα video clip»……